Promotie Bas Diemel
Op woensdag 9 november 2011 promoveerde Bas Diemel, de secretaris van Signum, aan de Universiteit Gent. Zijn proefschrift draagt de titel: ‘Daer es leven sonder sterven.’ Memoria en gemeenschapsvorming in Windesheimer kringen uit de laatmiddeleeuwse Zuidelijke Nederlanden (1350-1550)’.
Het doel van dit proefschrift was om aan de hand van een analyse van de memoriacultuur en de omgang met de dood in de Zuid-Nederlandse kloosters die gerekend kunnen worden tot de Windesheimer kring een bijdrage te leveren aan het onderzoek naar processen van gemeenschapsvorming en de vorming en overdracht van groepsidentiteiten in laatmiddeleeuwse religieuze milieus. De centrale vraag die hierbij beantwoord moet worden, is welke rol de memoria - in de dubbele betekenis van geschiedherinnering en de herdenking van overledenen - en de omgang met de dood en het besef van eindigheid speelden in het proces van gemeenschaps- en identiteitsvorming. Dit proefschrift onderscheidt zich van eerdere studies, omdat het zich specifiek richt op de Zuidelijke Nederlanden, een perifeer gebied ten opzichte van de IJsselstreek. Waar bovendien het beeld van de Moderne Devotie in de historiografie feitelijk sinds Huizinga’s Herfsttij der middeleeuwen bepaald is door de idee van de gepreoccupeerdheid van de moderne devoten met de dood, zoals dat uit gefixeerde sterfbedscènes naar voren komt, heeft dit proefschrift aangegeven dat door te kijken naar het dynamische karakter van de bredere memoriacultuur het mogelijk is hier meer reliëf in aan te brengen.