Leken en religieuze cultuur in de laatmiddeleeuwse Nederlanden (derde voorjaarslezing Ruusbroekgenootschap)

Johanneke Uphoff en Joanka van der Laan (beiden Rijksuniversiteit Groningen) verzorgen de derde voorjaarslezing van het Ruusbroecgenootschap. Deze vindt plaats aan de Stadscampus van de Universiteit Antwerpen op 25 mei van 14u tot 16u. Plaats van afspraak is Rodestraat 14, lokaal Annexe (te bereiken via de ingang Lange Winkelstraat). Het thema is Leken en religieuze cultuur in de laatmiddeleeuwse Nederlanden.

In deze duolezing worden een aantal aspecten uit het onderzoeksproject Cities of Readers: Religious Literacies in the Long Fifteenth Century gepresenteerd. Dit project onderstreept de actieve rol van leken in de religieuze cultuur van de laatmiddeleeuwse Nederlanden die, onder andere, uitdrukking vond in het verzamelen, ontwikkelen en verspreiden van religieuze kennis in handschriften en vroege drukken.
In het eerste deel van de lezing zal Johanneke Uphoff een aantal handschriften bespreken waarin de colofons en eigendomsnotities laten zien dat religieuze kennis zich heen en weer bewoog tussen leken en religieuzen. De aandacht gaat hierbij uit naar de vele boekdonaties van leken aan kloosters en de gedeelde devotionele cultuur tussen stad en klooster.
In het tweede deel van de lezing zal Joanka van der Laan de focus leggen op de leesactiviteit zelf. Een analyse van een aantal devotionele vroege drukken maakt duidelijk dat deze werken verschillende kenmerken bevatten die een actieve houding van de lezer in het leesproces veronderstellen. Deze lezing zal demonstreren dat de religieuze participatie van leken in deze periode bijdroeg aan een dynamische, bloeiende leescultuur.