Bart Holterman - Sophie Balace, Alexandra de Poorter (red.), Tussen hemel en hel. Sterven in de middeleeuwen, 600-1600, Amsterdam: Amsterdam University Press, 2010, 287 p., ill., ISBN 978-90-8964-316-2.

In de populaire verbeelding zijn de middeleeuwen nauw verbonden met de dood. De middeleeuwen zijn voor velen welhaast synoniem met bloederige oorlogen, gruwelijke openbare terechtstellingen, epidemieën die hele volksstammen in één klap wegvaagden en niet-existente gezondheidszorg, overgoten met een donkere saus van religieus fanatisme en bijgeloof. Dit maakt het voor velen een fascinerende duistere periode, die totaal anders is dan de wereld waarin wij nu leven. Dit is een opvatting die vaak ergernis opwekt bij mediëvisten, die juist graag benadrukken dat er zoveel meer in de middeleeuwen te vinden is dan alleen dood en verderf. Het boek Tussen hemel en hel. Sterven in de middeleeuwen, 600-1600, begeleider van de gelijknamige tentoonstelling uit 2011 in Brussel, lijkt de wetenschappelijke benadering en de geïnteresseerde leek dichter bij elkaar te willen brengen. Hoewel dat niet met zoveel woorden wordt gezegd, blijkt dat wel duidelijk uit de opzet.

Michel van der Eycken - J.A. (Hans) Mol, Vechten, bidden en verplegen. Opstellen over de ridderorden in de Noordelijke Nederlanden, Hilversum, Verloren 2011/12. 368 p. 9789087042523 €33,-

In 12 afzonderlijke bijdragen, gebundeld in één volume, geeft Hans Mol een overzicht van de geschiedenis van de Duitse ridderorde en van de Johannieters in de Noordelijke Nederlanden vanaf hun ontstaan tot grosso modo het begin van de 17e eeuw.

Janick Appelmans – B. Van den Bossche m.m.v. J. Barlet (ed.), L’art mosan. Liège et son pays à l’époque romane du XIe au XIIIe siècle (Luik: Éditions du Perron, 2007) 271p. ill. krtn. ISBN 978-2-87114-217-1

Over de romaanse kunst van het Maasland verschenen de afgelopen twee decennia vooral wetenschappelijke vakstudies, maar de Éditions du Perron bezorgden in 2007 een synthese over deze artistieke bloeiperiode. Daarmee is deze Luikse uitgeverij allerminst aan haar proefstuk toe, want in 2000 rolde het prachtwerk Liège. Autour de l’an mil, la naissance d’une principauté van de pers. Voor L’art mosan verzamelde hoofdredacteur Benoît Van den Bossche, die al La cathédrale gothique Saint-Lambert à Liège en verschillende boeken over de domkerk van Straatsburg en de abdij van Stavelot bezorgde, een pleïade van gerenommeerde kunsthistorici en specialisten uit aanverwante vakgebieden. De gedetailleerde referenties naar alle bijdragen met betrekking tot religieuze instellingen zijn in de bibliografie van deze Signumwebsite terug te vinden.

Tom Gaens - Robert Stein e.a., De kartuize van Scheut en Rogier van der Weyden [Millennium. Tijdschrift voor middeleeuwse studies, 23:1-2]. (Turnhout: Brepols, 2009). 172 pp. 56 z/w ill. ISBN 978-2-503-53404-6.

Aanleiding tot dit dubbelnummer van Millennium vormde Robert Steins ‘toevallige vondst’ van een handschrift in quartoformaat dat, naast het “kleine” kalendarium en een lijst van relieken van de Brusselse kartuizers, een merkwaardige en uitgebreide beschrijving van een reeks glasramen bevat.